Thomas Dalton
0 
2937
486
Sahara jest największą gorącą pustynią na świecie i trzecią co do wielkości pustynią po Antarktydzie i Arktyce, które są zimnymi pustyniami. Sahara jest jednym z najtrudniejszych środowisk na Ziemi, obejmującym 3,6 miliona mil kwadratowych (9,4 miliona kilometrów kwadratowych), prawie jedną trzecią kontynentu afrykańskiego, wielkości mniej więcej Stanów Zjednoczonych (w tym Alaski i Hawajów). Nazwa pustyni pochodzi od arabskiego słowa ṣaḥrāʾ, co oznacza „pustynia”.
Geografia
Sahara graniczy od zachodu z Oceanem Atlantyckim, od wschodu z Morzem Czerwonym, od północy z Morzem Śródziemnym i od południa z sawanną Sahelu. Ogromna pustynia obejmuje 11 krajów: Algierię, Czad, Egipt, Libię, Mali, Mauretanię, Maroko, Niger, Saharę Zachodnią, Sudan i Tunezję.
Sahara ma różnorodne cechy lądowe, ale najbardziej znana jest z pól wydmowych, które często są przedstawiane w filmach. Wydmy mogą osiągnąć prawie 600 stóp (183 metry) wysokości, ale zajmują tylko około 15 procent całej pustyni. Inne cechy topograficzne obejmują góry, płaskowyże, równiny pokryte piaskiem i żwirem, solniska, baseny i obniżenia. Góra Koussi, wygasły wulkan w Czadzie, jest najwyższym punktem na Saharze na wysokości 11,204 stóp (3415 m), a Depresja Qattara w Egipcie to najgłębszy punkt Saraha, na wysokości 436 stóp (133 m) poniżej poziomu morza.
Chociaż w całym regionie brakuje wody, Sahara zawiera dwie stałe rzeki (Nil i Niger), co najmniej 20 sezonowych jezior i ogromne warstwy wodonośne, które są głównymi źródłami wody w ponad 90 głównych oazach pustynnych. Władze zajmujące się gospodarką wodną obawiały się, że warstwy wodonośne na Saharze wkrótce wyschną z powodu nadmiernego wykorzystania, ale badanie opublikowane w czasopiśmie Geophysical Research Letters w 2013 r. Wykazało, że „kopalne” (nieodnawialne) warstwy wodonośne są nadal zasilane przez deszcz i spływ.
Flora i fauna
Pomimo surowych, suchych warunków panujących na pustyni, region ten jest domem dla wielu roślin i zwierząt. Według World Wildlife Fund na Saharze żyje około 500 gatunków roślin, 70 znanych gatunków ssaków, 90 gatunków ptaków i 100 gatunków gadów, a także kilka gatunków pająków, skorpionów i innych małych stawonogów..
Wielbłądy to jedne z najbardziej znanych zwierząt Sahary. Według badań opublikowanych w Research Journal of Agriculture and Environmental Management w 2015 roku, duże ssaki pochodzą z Ameryki Północnej i ostatecznie przedostały się przez Przesmyk Beringa od 3 do 5 milionów lat temu. Wielbłądy zostały udomowione około 3000 lat temu na Południowo-wschodni Półwysep Arabski, który ma być używany do transportu na pustyni, według Uniwersytetu Medycyny Weterynaryjnej w Wiedniu.
Według zoo w San Diego wielbłądy, znane również jako „statki pustyni”, są dobrze przystosowane do gorącego i suchego środowiska. Garby na grzbiecie wielbłąda przechowują tłuszcz, który może być wykorzystany jako energia i nawodnienie między posiłkami. Wielbłądy magazynują energię tak wydajnie, że bez wody wytrzymują ponad tydzień i kilka miesięcy bez jedzenia.
Inni mieszkańcy Sahary to różne gazele, addaksy (rodzaj antylop), gepardy, karakale, lisy pustynne i dzikie psy, zgodnie z Sahara Conservation Fund.
Wiele gatunków gadów rozwija się również w środowisku pustynnym, w tym kilka gatunków węży, jaszczurek, a nawet krokodyli w miejscach, w których jest wystarczająco dużo wody.
Domem Sahary jest również kilka gatunków stawonogów, na przykład chrząszcz gnojowy, skarabeusz, skorpiony „łowca śmierci” i wiele rodzajów mrówek..
Gatunki roślin na Saharze przystosowały się do suchych warunków, a korzenie sięgają głęboko pod ziemię, aby znaleźć zakopane źródła wody i liście ukształtowane w kolce, które minimalizują utratę wilgoci. Najbardziej suche obszary pustyni są całkowicie pozbawione roślinności, ale obszary oazowe, takie jak Dolina Nilu, są siedliskiem wielu różnorodnych roślin, w tym drzew oliwnych, palm daktylowych oraz różnych krzewów i traw.
Klimat
Sahara zmienia się z suchej, niegościnnej pustyni i bujnej, zielonej oazy mniej więcej co 20 000 lat, zgodnie z badaniem opublikowanym w czasopiśmie Science Advances w 2019 roku. Autorzy badania zbadali osady morskie zawierające osady pyłu z Sahary z ostatnich 240 000 lat. lat. Zespół odkrył, że cykl między suchą a zieloną Saharą odpowiadał niewielkim zmianom nachylenia osi Ziemi, co również napędza aktywność monsunową. Kiedy oś Ziemi przechyliła półkulę północną zaledwie o jeden stopień bliżej słońca (około 24,5 stopnia zamiast dzisiejszych 23,5 stopnia), otrzymała więcej światła słonecznego, co zwiększyło ilość opadów monsunowych, a tym samym wspierało bujny zielony krajobraz na Saharze.
Archeolodzy odkryli prehistoryczne malowidła naskalne i jaskiniowe oraz inne pozostałości archeologiczne, które rzuciły światło na to, jak wyglądało życie na niegdyś zielonej Saharze. Kawałki ceramiki sugerują, że około 7000 lat temu starożytni pasterze hodowali zwierzęta gospodarskie i zbierali rośliny na tym, co obecnie jest suchą pustynią.
Ale przez ostatnie 2000 lat klimat na Saharze był dość stabilny. Północno-wschodnie wiatry wysychają powietrze nad pustynią i kierują gorące wiatry w kierunku równika. Wiatry te mogą osiągać wyjątkowe prędkości i powodować silne burze piaskowe, które mogą obniżyć lokalną widoczność do zera. Pył z Sahary wędruje z pasatami na drugą stronę globu.
Opady na Saharze wahają się od zera do około 3 cali deszczu rocznie, a w niektórych miejscach deszcz nie występuje przez kilka lat. Czasami na wyższych wysokościach pada śnieg. Letnie temperatury w ciągu dnia często przekraczają 100 stopni Fahrenheita (38 stopni Celsjusza) i mogą spaść do temperatur bliskich zera w nocy.
Skutki zmian klimatycznych
Powierzchnia Sahary wzrosła o prawie 10 procent od 1920 roku, według badania z 2018 roku opublikowanego w Journal of Climate. Podczas gdy wszystkie pustynie, w tym Sahara, zwiększają powierzchnię w porze suchej i zmniejszają się w porze deszczowej, zmiany klimatyczne spowodowane przez człowieka w połączeniu z naturalnymi cyklami klimatycznymi powodują, że Sahara rośnie i kurczy się mniej. Autorzy badania oszacowali, że około jedna trzecia ekspansji pustyni była spowodowana zmianami klimatycznymi spowodowanymi przez człowieka.
Jedną z propozycji złagodzenia skutków zmiany klimatu jest zainstalowanie na Saharze wielkoskalowych farm wiatrowych i słonecznych. Farmy zapewniłyby czystą energię i ograniczyłyby ilość gazów cieplarnianych przedostających się do atmosfery, a także mogą sprzyjać zwiększonym opadom w okolicy - wynika z badania z 2018 roku opublikowanego w czasopiśmie Science. Symulacje wykazały, że na obszarach z farmami wiatrowymi występowałyby cieplejsze temperatury, zwłaszcza w nocy, spowodowane przez turbiny wiatrowe niosące ciepłe powietrze na powierzchnię z wyższych warstw atmosfery. Badacze oszacowali również, że opady nad farmami wiatrowymi podwoją się średnio, zwiększając w ten sposób roślinność o około 20 procent. Symulacje farmy słonecznej dały podobne wyniki.
Autorzy badania przewidzieli, że saharyjska farma wiatrowa na dużą skalę wyprodukowałaby około 3 terawatów energii elektrycznej, podczas gdy wielkoskalowa farma saharyjska wyprodukowałaby około 79 terawatów, co znacznie przekracza 18 terawatów energii elektrycznej zużytych w 2017 roku. Dodatkową energię można by przeznaczyć na projekty na większą skalę, w tym zwiększenie rolnictwa i odsalanie wody.
Dalej czytanie:
- Przeczytaj więcej o Afryce Północnej i Saharze z WWF.
- Dowiedz się więcej o krajobrazach pustyni Sahara z United States Geological Survey.
- Sahara się powiększa, autor: Eleanor Imster dla EarthSky.org.