Yurii Mongol
0 
3505
880
Ludzie mogą budzić się w środku nocy i nie być w stanie się poruszyć ani wydać dźwięku. Mogą zobaczyć zacienioną postać unoszącą się w kącie, poczuć nacisk na klatkę piersiową lub poczuć dłoń na gardle. Innym razem czują się wyjęci z zamrożonych ciał, jakby wypływali z pościeli. Te dziwaczne doświadczenia znane są jako paraliż senny, rozpoznawalne i dość powszechne zaburzenie snu.
Występowanie w historii
Odniesienia do paraliżu sennego są rozproszone w historii, choć zwykle nie pod nazwą „paraliż senny”. Folklor i mity z całego świata opisują przerażające doświadczenie braku możliwości poruszania się po przebudzeniu i czasami widzenia istot, dławienia się lub trzymania. Koszmary znane jako „Stara Wiedźma” w Nowej Funlandii, Kokma na Saint Lucia i tsog w Azji Wschodniej mogą być zrodzone z tego samego upiornego doświadczenia, zgodnie z artykułem w Journal of the Royal Society of Medicine. W 1664 r. Holenderski lekarz opisał doświadczenie paraliżu sennego u pacjenta jako „Incubus or the night-Mare”, podając pierwszy znany kliniczny opis dolegliwości..
Według przeglądu z 2011 roku około 7,6% światowej populacji doświadcza przynajmniej jednego epizodu paraliżu sennego w swoim życiu, przy czym wyższe wskaźniki odnotowano wśród studentów i pacjentów psychiatrycznych, szczególnie tych ze stresem pourazowym lub lękiem napadowym. Paraliż senny jest również częstym objawem narkolepsji, stanu charakteryzującego się nadmierną sennością, atakami snu i nagłą utratą kontroli mięśni, zgodnie z opisem National Sleep Foundation. Paraliż senny przy braku narkolepsji jest znany jako „izolowany paraliż senny” lub „nawracający izolowany paraliż senny”, jeśli występuje wielokrotnie.
Demony paraliżu sennego i inne halucynacje
Obecnie naukowcy lepiej zrozumieli paraliż senny jako zaburzenie neurologiczne, a nie kontakt z zjawiskami paranormalnymi. Paraliż senny powstaje w wyniku zakłócenia snu REM, nazwanego od szybkich ruchów oczu, które występują na tym etapie cyklu snu.
„Podczas paraliżu sennego masz dwa aspekty snu REM, kiedy nie śpisz” - powiedział Brian Sharpless, licencjonowany psycholog kliniczny i współautor książki „Sleep Paralysis: Historical Psychological and Medical Perspectives” (Oxford University Prasa, 2015). Najprawdopodobniej śnisz podczas fazy REM, powiedział, i ciało faktycznie zostaje sparaliżowane, „prawdopodobnie dlatego, że nie próbujesz odgrywać swoich snów”.
Podczas epizodu paraliżu sennego osoba zostaje sparaliżowana na kilka sekund lub minut, gdy zasypia lub budzi się. Podczas zamrożenia pod prześcieradłem wiele osób doświadcza również żywych halucynacji.
Ludzie, którzy doświadczyli paraliżu sennego, często opisują wyczucie złej obecności lub demona w pokoju z nimi. Badanie opublikowane w czasopiśmie Sleep Medicine w zeszłym miesiącu wykazało, że spośród 185 pacjentów, u których zdiagnozowano paraliż senny, około 58% wyczuwało obecność w pokoju z nimi, zwykle coś nieludzkiego, a około 22% faktycznie widziało osobę w pokoju. , zwykle nieznajomy.
Według American Sleep Association paraliż senny może również powodować u ludzi ucisk na klatkę piersiową lub wrażenie, że ich ciało się porusza bez ich kierowania. Czasami ludzie uważają halucynacje poza ciałem za przyjemne i czują się tak, jakby były nieważkie, ale częściej odczucia mogą być dość niepokojące. Podobnie jak paraliż, te halucynacje mogą być również przedłużającą się manifestacją snu REM.
„Wiemy, że ciało migdałowate jest bardzo aktywne w fazie REM, która jest ważna dla strachu i pamięci emocjonalnej” - powiedział Daniel Denis, doktor habilitowany psychiatrii w Beth Israel Deaconess Medical Center w Bostonie. „Część mózgu aktywnie reaguje na strach lub coś emocjonalnego, ale w środowisku nie ma niczego, co mogłoby to wyjaśnić. Zatem mózg znajduje rozwiązanie tego paradoksu”. To jedno z możliwych wyjaśnień, powiedział; ale rzeczywista przyczyna halucynacji jest nadal nieznana.
Czynniki ryzyka i leczenie
Według przeglądu z 2018 r., Niezliczone czynniki, w tym używanie substancji, czynniki genetyczne, historia traumy, diagnoza psychiatryczna oraz zły stan zdrowia fizycznego i jakość snu, mogą zwiększać ryzyko wystąpienia paraliżu sennego. Częstość i nasilenie epizodów zostały również powiązane z objawami lękowymi i brakiem snu.
„To może wyjaśniać, dlaczego [paraliż senny] pojawia się falami lub napadami” - powiedział Denis. „Epizody mogą zbiegać się z okresem stresu”.
Nie ma ustalonego leczenia paraliżu sennego, ale lekarze zwykle kierują diagnozowanych pacjentów, aby poprawić ich harmonogram snu i utrzymać lepszą rutynę przed snem. W bardziej ekstremalnych przypadkach pacjentom można przepisać niską dawkę leków przeciwdepresyjnych, według National Health Society of the UK. Leki te mogą pomóc złagodzić objawy paraliżu sennego poprzez tłumienie niektórych aspektów snu REM, zauważa Sharpless.
Co więc powinieneś zrobić, jeśli wystąpi paraliż senny?
„Jeśli masz rzadkie epizody paraliżu sennego, ale nie byłeś widziany przez specjalistę od snu, upewnij się, że Twoja higiena snu jest odpowiednia” - powiedziała Shelby Harris, dyrektor Behavioural Sleep Medicine w Sleep-Wake Disorders Center w Montefiore Health System w Bronksie w Nowym Jorku. „Na przykład paraliż senny może być oznaką braku snu”
Harris zasugerował, że osoby doświadczające paraliżu sennego powinny regularnie wysypiać się, unikać alkoholu, nikotyny i narkotyków przez całą noc, zaczynając 3 godziny przed snem. Powinni też ograniczyć kofeinę po godzinie 14:00. i trzymaj elektronikę z dala od sypialni.
„Jeśli te rzeczy nie pomagają i masz epizody, które stają się coraz częstsze, udaj się do specjalisty od snu, aby sprawdzić, czy istnieje jakieś schorzenie, które może powodować paraliż senny” - powiedział Harris.
Dodatkowe zasoby:
- Dowiedz się więcej o paraliżu sennym z książki „Right as Rain” Uniwersytetu Waszyngtońskiego. Oto inna perspektywa z medycyny UW.
- Przeczytaj więcej o narkolepsji w Mayo Clinic.
- Dowiedz się więcej o innych stanach, które mogą powodować halucynacje z Healthline.
Dodatkowe raportowanie przez kontrybutora Alina Bradford.